بررسی اثرات کاهش تعرفه بر تولید و ارزش افزوده بخشهای مختلف اقتصادی ایران در قالب الگوی تهادل عمومی

چکیده: در سال های اخیر یکی از مهمترین ابزارهای سیاستی که سازمان تجارت جهانی در جهت آزادسازی تجاری ارائه کرده است، کاهش تدریجی تعرفه وارداتی است. کاهش نرخ تعرفه واردات، قیمت-های داخلی را نسبت به قیمت های خارجی تغییر می دهد. این تغییرات منجر به تخصیص مجدد منابع اقتصادی می گردد. در نتیجه؛ ممکن است سطح تولید برخی بخش ها کاهش و تولید برخی دیگر از فعالیت ها افزایش یابد. بنابراین؛ مجموعه ای از تغییرات مستقیم و غیرمستقیم به وجود می-آید به طوری که تعیین آثار نهایی آن بر تولید بخش های مختلف مشکل است. شناسایی این آثار عموماً به یک مدل گسترده و همه جانبه اقتصادی نیاز دارد. بهترین الگو جهت تعیین آثار مستقیم و غیرمستقیم سیاست کاهش تعرفه، مدل های تعادل عمومی محاسبه پذیر(cge) است که بر پایه ماتریس حسابداری اجتماعی (sam) استوار است. هدف این مطالعه شبیه سازی اثرات کاهش تدریجی و نهایتاًحذف کامل تعرفه واردات بر تولید و ارزش افزوده بخش های مختلف با استفاده از مدل cgeاست که بر مبنای ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1380 اقتصاد ایران طراحی شده است. نتایج شبیه سازی دلالت برآن دارد که کاهش تدریجی و حذف کامل تعرفه واردت، سبب کاهش تولید در تمامی زیربخش های صنعتی اعم از صنایع غذایی، منسوجات، چوب و کاغذ، صنایع کانی و غیر فلزی، ماشین آلات و تجهیزات، آب و برق و گاز، ساختمان و سایر مصنوعات می گردد. بالعکس تولید و ارزش افزوده بخش های کشاورزی، فرآورده های نفتی و معدنی و بخش خدمات افزایش خواهد یافت.